Değersizlik duygusu insanı hayatının her alanında karşısına çıkan bir duygudur. Her taşın altından mutlaka değersizlik duygusu çıkar. Kimse bana değer vermiyor, Kimse beni görmüyor, Kimse beni duymuyor, ne kadar da değersizim. İçinizden bu sesler yükseliyorsa değersizlik duygusu sizde de olabilir.
Değersizlik duygusu değersiz biri olduğunuza dair bilinçaltının bir inancıdır. Bilinçli olarak önemli ve çevre tarafından saygı duyulan biri olabilirsin. Ancak bilinçaltı boyutta olduğun kişinin ben değersizim inancı olabilir.
Değersizlik duygusu günümüzde bir çok insanın yaşadığı bir duygudur. Genellikle çocukluğumuza dayanan bu duygu genelde bir travma ile hayatımıza girer. Ebeveyinleri konuşurken onlara birşey göstermek isteyen bir çocuk duyulmayınca değersizlik duygusuna kapılabilir. Çocuk burada bir travma olmamasına rağmen ailesinin ona değer vermediğini düşünebilir. Küçük çocuk aslında ailesinin ona değer vermemesi ile ilgili olmayan bu olayı yaşı gereği doğru değerlendiremez. Bu durumla karşı karşıya kaldığında değersiz olduğu kanısına kapılabilir. Ve bu duyguyu yetişkin halimize taşıdığımızda sorunlar başlar.
Bazen çocukken bize faydası olan bir inanç yetişkin halimize bir faydası olmayabilir. Bu inancın bize faydası olmadığı gibi önümüzde engel oluşturuyorsa artık o inancı dönüştürmemiz gerekir. Çünkü biz kendimizi değersiz hissettikçe evren de bize bu gerçekliği yaşatacak olayları karşımız getirmek zorunda. Çünkü evren bizim duygularımıza cevap verir.
Değersizlik Duygusunda En Çok Yapılan Hata Nedir?
Değersizlik duygusu yaşayan insanların en önemli hatası kendi değerini başka insanlar üzerinden ölçmektir. Bu şekilde başkaları size değer verdiğinde değerli hisseder, değer vermediğinde ise değersiz hissedersiniz. Kimsenin davranışı sizin değerinizi belirleyemez. Kendi değerinizi yalnızca kendiniz belirlersiniz. Başkasının size olan tutum ve davranışı sadece onun kendi değerini ve kalitesini belirler, konunun aslında sizinle bir ilgisi yoktur.
Değersizlik duygusu hayatımızı her alanda etkileyen her taşın altından çıkan bir duygudur. Yaşadığımız hemen hemen tüm sorunların altında değersizlik duygusu yatar. Ve bence kesinlikle üzerinde çalışılıp dönüştürülmesi gereken bir duygudur. Değersizlik duygunuz varsa kendinizi başkaları ile kıyaslarsınız. Hayır diyemediğiniz için istemediğiniz şeyleri yapmak durumunda kalabilirsiniz. İlşkilerinizde şiddet görme olsılığınız çok daha fazladır. Ve içinde bulunduğunuz durumdan değersizlik duygusu yaşadığınızı anlamadığınız sürece çıkmanız mümkün değildir.
Değersizlik Duygusunu Nasıl Aşarız
1- Hayır Demeyi Öğrenmeliyiz
Kendimizi değerli hissetmek istiyorsak hayır demeyi ve sınır çizmeyi öğrenmek zorundayız. Bir şeyi kendin istediğin için mi yapıyorsun? yoksa birileri istediği için mi? Hayır diyemeyen kişi istemediği halde bazı şeyleri yaparak mutsuz olur. Kendini değerli hissetme konusunda depoyu en hızlı dolduran şey hayır diyebilmek ve karşınızdaki kişi ile aranızdaki sınırı çizip bu sınırı koruyabilmektir. Başlarda bu çok da kolay olmayacaktır. Hayır dediğinizde kendinizi sıkışmış hissedebilirsiniz ama yılmadan devam ettiğinizde bunun sonuçlarını göreceksiniz. Hayır dememe konusunda bazı kazançlarınız olabilir. Mesela yalnız kalmaktan korkuyor olabilirsiniz, arkadaşlarınız onların istediği bir yere gitmek istemediğinizde sizinle arkadaşlık etmeyeceklerinden korkuyor olabilirsiniz. Bu durumda kararı siz vereceksiniz ya o arkadaşınızın sizinle arkadaşlık etmemesi durumunu kabulleneceksiniz ya da hayır diyemeyip mutsuz olacaksınız. Kaldı ki arkadaşınız sizinle arkadaşlığını bu durumda kesmeyebilir belki de gücünüzü elinize almanız onu size daha da yaklaştırabilir. Eğer sizinle arkadaşlık etmek istemezse bu durumda da yeni versiyonunuza uygun arkadaşlarınız olacaktır.
2-Olayı Olduğu Gibi Görün
Değersiz hissetme genelde çocuklukta karar alınan bir İnançtır. Bilinçaltından hayatımızı yönetir. Biz çocukken karar aldığımızda bu kararın mantıklı olup olmadığını değerlendirebilecek yetide olmadığımız için içi boş ve bize hizmet etmeyen kararlar alırız. Kişisel gelişimimize önem vermeye başladığımızda farkındalığımız daha çok artacak ve çocukken aldığımız kararların daha çok farkına varacağız. İşte o zaman çocuklukta karar aldığımız anı ya da olayı tekrar değerlendirebiliriz. Bu değerlendirme bizim olaya farklı bir bakış açısı ile bakmamız konusunda ufkumuzu açacaktır. Ve kesinlikle konunun bizimle ilgisi olmadığını anlamamıza ışık tutacaktır. Bununla ne demek istiyorum diyelim ki kıyaslanarak büyüyen bir çocuktunuz anneniz sizi akrabalarınızla kıyasladı bu tamamen annenizin tecrübesiz olması ile ilgili olabilir ya da onun da değersizlik duygusu olabilir. Bu aslında tamamen karşı tarafla ilgili bir durum sizinle değil, yetişkin halinizle bunu daha iyi görebilirsiniz.
3- Kendinizi Sevin
Değersizlik hissettiğimizde karşı tarafın bize değer vermesini ve sevmesini isteriz. Bir süre sonra da kendimize değer vermediğimiz için başkalarının bizi sevmesine muhtaç bir hale geliriz. Öncelikle kendimize biz değer vermeliyiz ve kendimizi biz sevmeliyiz. Karşı tarafın sevgisine bağımlı bir halde olursak o kişi bizi terk ettiğinde ya da yeterince sevmediğini hissettiğimizde mutsuz oluruz. Kendimizi sevmemek ile ilgili direnç noktalarımız olabilir. Bunlar mükemmel olmadığım ve kusurlarım olduğu sürece ben sevilmeye layık değilim kendime değer veremem gibi bir direnç olabilir. Geçmişte yaşanan negatif bir olayda insanlar bize sevgi vermedikleri ve değer vermedikleri için kendimizi sevmeye ve değer görmeye layık hissetmediğimiz için de kendimizi sevemeyebiliriz. Kendinize sorun ben neden kendimi sevemiyorum. Değer görmediğinizi düşündüren travmalarla yüzleşin.
4-İç Çocuk İle Buluşun.
Olduğunuz halinizle sevilmeye ve değer verilmeye layıksınız. Herkesin kusurları var ve ilerlemek için hatalara ihtiyacımız var. İçinizdeki çocukla sık sık buluşmalar gerçekleştirin onunla konuşun. Ona ne kadar değer verdiğinizi onu ne kadar sevdiğinizi anlatın. Onunla gerçekleştirdiğiniz buluşmalarda travma yaratan olaylarla ilgili konuşarak çocuğu ikna edin. Onunla yapacağınız düzenli buluşmalar hayatı daha mutlu doyumlu yaşsamanızı sağlayacak ayrıca da değersizlik duygusundan kurtulup kendinizi sevmenize yardımcı olacaktır. Unutmayın bu kararları siz çocukken aldınız. Ve çözüm de içinizdeki çocukla kurduğunuz ilişkide gizlidir. Onunla düzenli olarak buluşun bununla ilgili yönlendirmeli meditasyonlardan yararlanabilirsiniz. Ya da sakin olacağınız bir yere geçip onunla sessiz bir ortamda buluşmayı deneyebilirsiniz.
Son olarak şunu söylemek istiyorum. Siz çok değerlisiniz, hepimiz çok değerliyiz. Çok severek takip ettiğim yaşam koçu Aykut Oğut’un da söylediği gibi ben bu dünyanın başına gelmiş en güzel şeyim. Değersizlik duygusu gerçekten çok derin bir konudur. Burada bir yazı ile anlatılamayacak kadar derin bir konu olduğuna inanıyorum. Bu konu hakkında biraz da olsa bilgi vermek istedim. Ancak ciddi bir değersizlik duygunuz varsa hayat kalitenizi etkileyecek kadar ciddi ise mutlaka bir uzmandan yardım almanızı öneririm. Çünkü bu duyguyu temizlemediğiniz sürece yaşanan sorunlar da bitmeyecektir.