Kendinizi başkaları ie kıyaslamaktan nasıl vageçersiniz. Kendini başkası ile kıyaslamak ya da birilerinin bizi başkaları ile kıyaslaması mutlaka başımıza gelmiştir. Kendimizi kıyaslandığımızda çok kötü hissetmişizdir.
Bana göre dünyada kişinin kendisine ve başka bir kişiye yapabileceği en kötü davranış biçimidir, kıyas asla kazanamayacağınız bir oyundur. Peki kıyas nedir? Kıyası örgütsel davranış profesörü Thomas Mussweiler şu şekilde tanımlar: “Kim olduğumuza, nelerde iyi olduğumuza ve nelerde o kadar iyi olmadığımıza dair bir anlayış geliştirmemizin en temel yollarından biridir.
Özgüveni yüksek kişiler, başkalarından üstün olmaya çalışmazlar. Değerlerini, kendilerini başkalarıyla kıyaslayarak ölçmeye çalışmazlar. Onlara mutluluk veren şey, kendileri olmaktır. Başkalarından üstün olmak değil.
Nathaniel Branden
Kıyas kendini başkaları ile karşılaştırarak kendi değerini ölçmeye çalışmaktır. İnsan kendini değersiz hissediyorsa sürekli olarak kendini başkaları ile kıyaslama döngüsünde bulabilir. Birçoğumuz çocukluğumuzda başkaları ile kıyaslanmışızdır. Ailelerimiz bizi bizden daha iyi notlar alan arkadaşlarımızla ya da bir şeyleri iyi yapan birileri ile kıyaslamışlardır. Kıyas kişide özgüven eksikliğine neden olur. Kıyaslanan kişi değersizlik ve yetersizlik duygusu yaşar.
Kişi kendisini yeterince değerli hissetmediğinde ve yeterli görmediğinde kendini başkaları ile kıyaslamaya başlar. Başkalarını kendinden daha iyi görür. Karşısındaki kişinin her konuda kendinden daha iyi olduğunu düşünmeye başladığında kendine güvenmemeye başlar, neşesini kaybeder, mutsuz ve huzursuz olur sürekli öfkelidir ve kendini yalnızlaştırır.
Çocuk yetiştirirken de en çok yapılan hatalar arasında sayılır. Çocuğu bir başkası ile kıyasladığımızda onun özgüvenini yerle bir ederiz. Yetişkin insanın bile çok zor baş ettiği bir konuda çocukların ruhu daha fazla yara alır. Özellikle yapılmaması gereken bir davranıştır.
Kıyaslama sevgisizliktir; kıyaslanan çocuğun ruhu zehirlenir.
Doğan Cüceloğlu
Karşılaştırma döngüsünü kırmamız gerekiyor çünkü bu asla kazanamayacağımız bir oyun. Ama bunu nasıl yapabililriz. Birkaç pratik önerim var.
1- Minnettarlık Alıştırması Yapın.
Minnettarlık hayatın her alanında kullanabileceğiniz bir egzersiz. Elinizde bulunan şeylere karşı şükür duygusu ile dolu olursanız bunlar size çoğalarak gelir. Minnettar olmak sahip olduğunuz şeylere karşı bakış açınızı değiştirir ve ne kadar çok şeye sahip olduğunuzu anlamanızı sağlar.
2- Başarılarınızın Kaydını Tutun.
Kendimizi başkaları ile kıyaslarsak onların tüm güçlü yönlerine ve başarılarına odaklanır ve kendimizinkileri görmezden geliriz. Tüm yaptığınız iyi şeylerin ve başarılarınızın kaydını tutun. Bu şekilde görmezden geldiğiniz hatta basitleştirdiğiniz, küçümsediğiniz başarılarınızı görürsünüz. Tüm bunların farkına varmak özgüveninizi güçlendirir. Bu şekilde kendinizi kıyasladığınız kişi ne kadar harika göründe de siz kendi harika yanlarınızı da görmüş olursunuz..
3- Kendi İçinize Bakın.
Dürüst bir şekilde kendi içinize bakın, yani iç gözlem yapın. Kafanızdan geçen düşüncelerinizi not alın. Düşüncelerinizi sayfada gördüğünüzde onları gözlemlediğimizde doğru olup olmadıklarını veya sadece kendinizi yetersiz hissetmenizin bir sonucu olup olmadıklarına karar verme gücüne sahip olacaksınız. Onları içinizden çıkartıp nereden ve nasıl gelmiş olduklarını çözme şansını bulacak ve özgürleşeceksiniz.
4- Başkalarının Yerine Kendinizle Yarışın.
Başkalarını kendinize ilerleme konusunda baz alırsanız bu hiçte iyi bir kriter olmaz çünkü her insanın ilerleme süreci, öğrenme süreci farklıdır. Hepimiz bir yoluculuktayız ve hepimizin ilerde olduğu konular farklı ve hepimiz farklı deneyimlerden geçip farklı tecrübeler ediniyoruz. Bu da bizim olaylara karşı tepiklerimizi belirliyor. Kimimiz aynı döngüyü hep yaşıyorken bazılarımız da yaşadığımız deneyimlerden ders alıp ilerliyoruz. Bu durumda bu yolculukta herkesin aynı seviyede ilerlemesi mümkün değil. O yüzden her zaman yarışı kendimiz ile yapmalıyız.
5- Sosyal Medaydan Uzak Durun.
Kıyaslama döngüsüne girmişseniz sosyal medyadan bir süre uzak durmanızı öneririm. Ya da en azından sınırlayın. Sosyal medya aracılığıyla karşılaştırma yapmak zihinsel sağlığımız üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir. Kendinizi korumak için sosyal medyaya sınır koymanız çok önemlidir.
Dediğim gibi herkesin yolculuğu farklıdır. Siz en çok hangi durumlarda kendinizi başkaları ile kıyaslrsınız.